Laagstam bomen: perfect geschikt voor kleine tuinen kopen
Laagstam bomen zijn bomen met een lage stam (tot ongeveer 100 cm) waarvan de takken relatief dicht bij de grond beginnen. Met name voor laagstam fruitbomen is dit vanwege praktische redenen: het fruit kan makkelijk(er) geoogst worden en de bomen kunnen makkelijker worden gesnoeid.
De laagstam boom is vaak kleiner van formaat en daardoor beter geschikt voor kleine(re) tuinen. Hierdoor kun je in kleine tuintjes toch sommige boompjes planten en een gezellig sfeertje creëren. Door de beperkte hoogte van de laagstam boom is deze ook minder windgevoelig en hebben ze minder ruimte nodig dan hoogstam bomen (bomen met een stam vanaf 180 cm). Dit maakt laagstam bomen zeer geschikt voor dichtbebouwde gebieden of in stadsomgevingen. Populaire laagstam boomsoorten zijn onder andere appelbomen, perenbomen en pruimenbomen. Naast fruitbomen kunnen sierbomen zoals de Japanse esdoorn ook als laagstam worden gekweekt. Deze bomen bieden zowel functionele als decoratieve waarde en zijn een uitstekende keuze voor wie een compacte, maar veelzijdige boom in de tuin wil.
Wat zijn de eigenschappen en kenmerken van laagstam bomen?
Een laagstam boom is een verzamelnaam voor verschillende soorten bomen die allemaal een kenmerkende, lage stam hebben. Per soort laagstam boom kunnen de eigenschappen dus enorm variëren. Wel zijn er een aantal kenmerken te noemen die veel laagstam bomen gemeen hebben, namelijk:
Lage vertakking: alle laagstam bomen heb dit kenmerk gemeen. Ze hebben een lage stam waarbij de eerste vertakkingen relatief laag vanaf de grond begint. Hierdoor zijn zelfs kleine (fruit)laagstam boompjes ook in pot op het terras of balkon te gebruiken.
Compacte vorm: laagstam bomen zijn vaak kleine bomen, zowel in de hoogte als in de breedte. Hierdoor zijn ze perfect geschikt voor de kleinere tuinen.
Makkelijk in onderhoud: door de lagere vertakking is de laagstam boom makkelijk in onderhoud. Zo kan de boom makkelijker gesnoeid worden en zijn bijvoorbeeld laagstam fruitbomen makkelijk te oogsten.
Windbestendig: door de veelal lagere en compactere vorm zijn laagstam bomen goed bestand tegen wind.
Fruitbomen: vanwege de praktische kant van de laagstam boom wordt deze vorm veel gebruikt in de fruitteelt. Door de compacte en lage vorm kunnen fruitbomen zoals de appel- of perenbomen makkelijk worden geoogst.
De standplaats van laagstam bomen
Voor een goede (aan)groei van de bomen is de juiste standplaats van belang. Per soort is het afhankelijk of de laagstam van veel of weinig zonlicht houd. Ook de grondsoort en pH-waarde kan in sommige gevallen van groot belang zijn. Per boomsoort vermelden wij in welke grondtype de boom het beste groeit en in welke zuurtegraad.
Een factor die voor alle bomen van groot belang is, is de waterdoorlaatbaarheid. Zorg altijd dat een nieuw aangeplant laagstam boom in een goed omgespitte bodem staat. Niet alleen het plantgat waar de boom komt te staan, ook de omliggende grond goed omspitten. Overtollig water moet in de bodem weg kunnen zakken. Door diep genoeg om te spitten voorkom je dat bomen te nat staan en uiteindelijk wegvallen. Naast het diep genoeg omspitten van de bodem, is het ook altijd raadzaam om met een grondboor willekeurig wat diepe gaten te boren. Ook dit helpt om overtollig water sneller in de bodem weg te laten zaken en bevordert de groei van de laagstamboom.
Verzorging en onderhoud van een laagstam
De juiste verzorging en onderhoud is essentieel voor het behoud van een mooie en gezonde, laagstammige boom. Hoewel de verzorging per boom onderling soms wat kan verschillen, is in hoofdlijnen de verzorging van veel bomen hetzelfde. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste verzorging die een laagstam boom nodig heeft.
Bemesting: bemest de boom twee keer per jaar. De eerste keer in het voorjaar, de tweede keer in de zomer. In deze periode heeft de boom de meeste voedingstoffen nodig en blijft bij tijdige bemesting ook het meest gezond. Daarnaast kan er jaarlijks of om de twee jaar was compost bij de boom worden gestrooid om het humusgehalte van de boom wat om te krikken. Dit is goed voor het vasthouden van water en mineralen maar ook voor het bodemleven. Tijdig bemesten houdt de boom gezond en daardoor minder vatbaar voor ziekten en plagen.
Water geven: net als voor mensen, is water ook voor bomen essentieel. Teveel water is niet goed voor laagstam bomen, maar te weinig ook niet. Door middel van water kan de boom zijn voedingstoffen opnemen uit de bodem. Vooral de eerste jaren na aanplanten is het belangrijk dat laagstambomen voldoende water krijgen. Het wortelgestel moet zich nog uitbreiden en is in het begin beperkt, waardoor de boom wat hulp nodig heeft bij de waterhuishouding. Geeft bij voorkeur (opgevangen regen)water in de vroege ochtend of later op de avond om verdamping te minimaliseren.
Snoeien: laagstam bomen zijn in de kwekerij in deze vorm opgekweekt. Hier zijn al vele jaren overeen gegaan. Eenmaal in de tuin heeft de boom af en toe wat snoei nodig om mooi in model te blijven. Snoei daarbij ook zwakke, dode of kruidende taken weg om de laagstam mooi in model te houden. De beste periode om te snoeien is in de winter (de boom is dan in rust) op een moment dat het niet vriest.
Populaire laagstammige bomen
Er zijn diverse bomen die in de kwekerij als laagstam boom worden opgekweekt. Enkele veelgebruikte en populaire laagstam bomen zijn:
Appelboom (Malus domestica 'Elstar') : deze soort is in verschillende vormen verkrijgbaar, zo ook de laagstam variant. Deze laagstam appelboom heeft een compacte groeivorm en daardoor geschikt voor de kleinere tuinen. In het voorjaar verschijnen er prachtige witte, geurende bloemen die bijen en hommels aantrekken. Rond september zijn de heerlijke zoete tot licht zure appels rijp en kunnen geoogst worden.
Pruimenboom (Prunus domestica 'Opal'): ook deze boom is in verschillende maten en vormen beschikbaar, zo ook in laagstam. Deze boom vormt zoete, sappige pruimen die in augustus/september rijpen (afhankelijk van weersomstandigheden) en die perfect gebruikt kunnen worden voor het maken van bijvoorbeeld jam. Voordat deze laagstam pruimen produceert, vormen zich in het voorjaar eerst prachtige witte bloempjes. Verder heeft de boom weinig onderhoud nodig en is goed ziekteresistent.
Sierpeer (Pyrus calleryana 'Chanticleer'): deze laagstam heeft opgaande en relatief smalle groeiwijze. Hierdoor is de sierpeer perfect geschikt voor kleine tuinen. In het voorjaar vormt de Pyrus prachtige witte bloesem. Naast de sierperen die de boom vormt, zijn ook de bladeren een grote sierwaarde. Het groene blad verkleurt naar prachtige tinten geel, oranje en rood in de herfstmaanden. Bijkomend voordeel is dat deze laagstam zeer winterhard is.
Esdoorn (Acer palmatum 'Dissectum'): een van de vele Esdoorn soorten die Heijnen in het assortiment heeft. Hoewel de Acer in verschillende vormen wordt opgekweekt, is de Acer palmatum 'Dissectum' ook leverbaar als laagstam boompje. De 'Dissectum' is een sierlijke Japanse esdoorn met fijn ingesneden, kantachtige bladeren die in het najaar schitterende kleuren vertonen, variërend van oranje tot felrood. Met zijn parasolvormige en laagblijvende groeiwijze is de Esdoorn perfect te gebruiken in kleinere tuinen, patio’s en als eyecatcher in een border.
Bolacacia (Robinia pseudoacacia 'Umbraculifera'): De bolacacia heeft een karakteristieke, bolvormige kroon die een prachtig symmetrisch silhouet vormt (zelfs zonder snoei). De boom groeit relatief langzaam en blijft compact, wat hem ideaal maakt voor kleinere tuintjes. De Robinia wordt zowel als laagstam, halfstam als hoogstam opgekweekt. Het blad heeft een frisgroene kleur en is geveerd. Daarbij is de bolacacia droogteresistent en heeft weinig onderhoud nodig.